Okładka:
Książka:
| Tytuł | Baśnie, podania i legendy polskich Tatarów |
| Autor (tekst i ilustracje) |
Selim Chazbijewicz |
| Redakcja | Musa Czachorowski |
| Korekta | Anna Boczkowska |
| Wydawca | Muzułmański Związek Religijny w RP Najwyższe Kolegium |
| Miejsce i rok wydania | Białystok 2012 |
| ISBN | 978-83-934341-3-8 |
| Liczba stron | 80 |
| Format | 15 x 21 |
| Skład, druk i oprawa | Agencja Wydawnicza ARGI – Wrocław – www.argi.pl |
| Uwagi | Słowniczek terminów i pojęć |
| Dofinansowanie | Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji |
-
Baśnie, podania i legendy polskich Tatarów są literacką trawestacją autentycznych podań ludowych i rodzinnych historii polskich Tatarów pochodzących jeszcze z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów i Wielkiego Księstwa Litewskiego, a także literackim przetworzeniem motywów i wątków z piśmiennictwa polskich Tatarów. Dotyczy to 80 % utworów, 20 % to kreacja autora zbioru.
Część z tych opowieści to autentyczne legendy i podania opracowane literacko jak np. O Ewliji Kontusiu. Część natomiast to literacka kreacja historycznych wątków czyli baśnie; część to zanotowane historie rodzinne, osobiste narracje czyli podania, do których inspiracją były zapisy z rodzinnych chamaiłów. W praktyce podania, legendy i baśnie trudne są do rozróżnienia, wszystkie cechuje osobista narracja, fantastyczny świat przedstawiony i baśniowa logika zdarzeń.
Zbiór liczy 21 utworów różnej długości, od jednostronicowych, aż po krótkie nowele napisane współczesnym językiem literackim z zastosowaniem stylizacji w niektórych partiach tekstu na języki staropolski i krymsko-tatarski, którymi posługiwali się Tatarzy polscy w XV – XVIII stuleciu.
Książka składa się ze Słowa od autora oraz następujących utworów: Baśń o walecznym wilku, Podanie o fałdżeju, O kołdunach, O mulle, O tatarskim paziu, O biednym Tatarze, O pewnym pysznym imamie, O kamieniu, O Abidzie, O Sulejmanie proroku, O prorokach i ludziach, O proroku Dawidzie, O proroku Ibrahimie, O tym jak umierał Muhammad Prorok, Testament Dżyngis Chana, Jak powstała wieś Sorok Tatary, O cmentarzu w Sieniawce, O Ewliji Kontusiu, Kotun z Bagdadu (trawestacja XVIII-wiecznej legendy Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego), O rodzinie Bielaków, O księżnej Zofii, hrabinie Abisynii i Słowniczek terminów i pojęć.
Dodatkowo utwory opatrzone są 20 rysunkami autorstwa Selima Chazbijewicza.
Wydawnictwo jest szczególnie cenne, gdyż pozwala przyswoić fragment dziedzictwa wywodzącego się z religii, a także tradycji wcześniejszych pokoleń Tatarów.
Książka została wydana dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji.
-
Selim Chazbijewicz – ur. 17 listopada 1955 w Gdańsku. Pochodzi z Tatarów polsko-litewskich. Profesor w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Studia: Wydział Humanistyczny (obecnie Filologiczno-Historyczny) Uniwersytet Gdański, mgr filologii polskiej 1980; dr nauk politycznych 1992 (Wydział Nauk Społecznych UAM w Poznaniu). Doktor habilitowany nauk politycznych 2002 (Wydział Nauk Społecznych UAM w Poznaniu).Członek Komitetu Nauk Orientalistycznych Polskiej Akademii Nauk. Członek władz Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP w latach 1997-2004. Współzałożyciel i długoletni przewodniczący Związku Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz Stowarzyszenia Autorów Polskich. Autor siedmiu zbiorów poetyckich oraz książek i artykułów o tematyce tatarskiej. Od roku 2009 przewodniczący Rady Redakcyjnej kwartalnika „Przegląd Tatarski”, redaktor naczelny „Rocznika Tatarów Polskich. Seria 2”.
Twórczość:
– książki poetyckie: „Wejście w baśń”, Olsztyn 1978; „Czarodziejski róg chłopca „Gdańsk 1980, „Sen od jabłek ciężki” Łódź 1980, „Krym i Wilno” Gdańsk 1989, „Mistyka tatarskich kresów”, Białystok 1990, „Poezja Wschodu i Zachodu” Warszawa1993, „Rubai’jjat” Gdańsk 1998, „Hymn do Sofii” Olsztyn 2005.
– książki naukowe i popularno-naukowe : „Tatarzy-muzułmanie w Polsce” Gdańsk 1997, „Tatarzy krymscy. Walka o naród i wolną ojczyznę” Poznań 2001, „Awdet czyli powrót. Walka polityczna Tatarów krymskich o zachowanie tradycji narodowej i niepodległość państwa po II wojnie światowej”, Olsztyn 2001.
Selim Chazbijewicz jest autorem ponad stu artykułów na tematy związane z historią i kulturą polskich Tatarów, konsultował 7 filmów dokumentalnych o tej tematyce.
Jest też autorem jedenastu katalogów poświęconych współczesnej falerystyce wojskowej, m.in. „Insygnia polskich jednostek specjalnych”, „Litewskie insygnia wojskowe”, „Oznaki rozpoznawcze Marynarki Wojennej”, „Oznaki rozpoznawcze czeskich jednostek specjalnych”, „Litewskie insygnia
i mundury wojskowe”, „Oznaki specjalistów bojowych Wojska Polskiego i Policji”.
