Okładka:
Książka:
| Tytuł | Sonety krymskie. Qirim sonetleri |
| Autor | mickiewicz/” 3588 rel=”nofollow” target=”_self”>Adam Mickiewicz |
| Redakcja | Musa Czachorowski |
| Tłumaczenie na język krymskotatarski | Szakir Selim |
| Korekta | Barbara Pawlic-Miśkiewicz |
| Projekt okładki i redakcja techniczna |
Justyna Grosel |
| Wydawca | Muzułmański Związek Religijny w RP Najwyższe Kolegium |
| Miejsce i rok wydania | Białystok 2013 |
| ISBN | 978-83-934341-6-9 |
| Liczba stron | 56 |
| Format | 14,5 x 21 |
| Skład, druk i oprawa | Agencja Wydawnicza „ARGI” – Wrocław – www.argi.pl |
| Uwagi | Tekst równoległy polski i krymskotatarski Streszczenie ang., lit., ros., tur. |
| Dofinansowanie | Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji |
-
Sonety krymskie to cykl 18 sonetów stanowiących opis podróży Adama Mickiewicza na Krym, opublikowany w 1826 r. Cykl ten jest wyrazem zainteresowań Mickiewicza Wschodem.
Poeta, przymusowo przebywający w Rosji, opuścił Odessę i wybrał się w podróż, która okazała się wyprawą do innego świata, pierwszym wtajemniczeniem twórcy w Orient.
Sonety krymskie są opisem orientalnej przyrody i kultury Wschodu oraz ukazują rozpacz poety – pielgrzyma, wygnańca stęsknionego za ojczyzną, z której wygnała go przemoc wroga.
Podmiot liryczny wypowiada się zazwyczaj w pierwszej osobie liczby pojedynczej, innym razem przeżycia podróżnika przedstawia bezstronny narrator. Spotyka on mieszkańca Krymu – księcia arabskiego Mirzę, który uosabia muzułmańską religię, kulturę, a także mowę tatarską i turecką.
Sonety: Stepy Akermańskie, Cisza morska, Żegluga, Burza, Widok gór ze stepów Kozłowa, Bakczysaraj, Bakczysaraj w nocy, Grób Potockiej, Mogiły Haremu, Bajdary, Ałuszta w dzień, Ałuszta w nocy, Czatyrdah, Pielgrzym, Droga nad przepaścią w Czufut-Kale, Góra Kikineis, Ruiny zamku w Bałakławie, Ajudah.
Wydana książka posiada następujący układ: „Sonety Krymskie” po polsku i po tatarsku; Kilka słów o języku krymsko tatarskim; Sonety; tekst Selima Chazbijewicza „Sonety krymskie” po tatarsku; tekst Musy Czachorowskiego Tatarskie tropy w rodowodzie Adama Mickiewicza, biogram tłumacza Szekira Selima. Streszczenie w języku rosyjskim, litewskim, angielskim i tureckim.
Książka została wydana dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji.
-
mickiewicz/” 3588 rel=”nofollow” target=”_self”>Adam Mickiewicz – herbu Poraj, ur. 24 grudnia 1798 w Zaosiu lub Nowogródku, zm. 26 listopada 1855 w Konstantynopolu. Polski poeta, działacz polityczny, publicysta, tłumacz. Działacz niepodległościowy, organizator polskich oddziałów do walki z Rosją, bonapartysta.Obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego uważany za największego poetę polskiego romantyzmu (grono tzw. Trzech Wieszczów) oraz literatury polskiej, a nawet za jednego z największych na skalę europejską.
Członek i założyciel Towarzystwa Filomatycznego, mesjanista związany z Kołem Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego. Jeden z najwybitniejszych twórców dramatu romantycznego w Polsce, zarówno w ojczyźnie, jak i w zachodniej Europie porównywany do Byrona i Goethego. W okresie pobytu w Paryżu był wykładowcą literatury słowiańskiej w Collège de France.
Do jego najważniejszych dzieł należą zbiory poezji Ballady i romanse, Sonety Krymskie, Konrad Wallenrod, dramat Dziady i epopeja narodowa Pan Tadeusz.
Szakir Selim (Szakir Selimowicz Selimow, Şakir Selim) – krymskotatarski poeta i tłumacz, urodził się 10 kwietnia 1942 roku we wsi Büyük Asna Krymie. Jako dwulatek został wraz z rodziną deportowany do rejonu dżambajskiego w obwodzie samarkandzkim w Uzbekistanie. Tam,w roku 1963, rozpoczął działalność poetycką. Pierwszy tomik jegowierszy ukazał się w roku 1971, później opublikował jeszcze siedem. Od roku 1971 był korespondentem wydawanej w Taszkiencie gazety „Lenin Bayrağı” (Sztandar Lenina) i kierował też działem audycji krymskotatarskich samarkandzkiego radia obwodowego. W roku 1974 ukończył studia na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Samarkandzie. Następnie przez 11 lat pracował jako nauczyciel w szkole podstawowej w Dżambaju.W roku 1989 Szakir Salim powrócił na Krym, gdzie pełnił obowiązki zastępcy redaktora naczelnego gazety „Qırım” (Krym), wydawanej w Symferopolu w języku krymskotatarskim. W roku 1992 przewodniczył Radzie Pisarzy Krymskotatarskich, skupiającej około 30 członków Narodowego Związku Pisarzy Ukrainy. Oprócz działalności poetyckiej zajmował się literackimi przekładami na język krymskotatarski. W roku 1997 uhonorowany został Państwową Nagrodą Ukrainy im. Tarasa Szewczenki.Od roku 1997 był redaktorem naczelnym magazynu „Yildiz”(Gwiazda). Zmarł 18 listopada 2008 roku w Symferopolu. Trzy lata później na symferopolskim mezarłyku (cmentarzu) Abdal ustawiono na mogile poety pamiątkowy baştaş – kamienną tablicę.
(oprac. Musa Czachorowski)
